Vals Im Bashir Waltz with Bashir
|
00:00:01 |
Altyazı: Emre Tuncay ÖZGÜNEN (Kuban) |
00:03:00 |
Aşağıda dikilip havladılar. |
00:03:04 |
Yüzlerindeki kötülüğü gördüm. |
00:03:08 |
Sonra patronum Bertold'a dediler ki; |
00:03:11 |
"Boaz Rein'i bize ver, yoksa tüm müşterilerini |
00:03:16 |
- 26 köpek miydi? |
00:03:18 |
30 değil de 26 tane olduğunu |
00:03:23 |
Ben de ona geliyordum. |
00:03:29 |
- Ee? |
00:03:31 |
- Sonra ne oluyor? |
00:03:37 |
- Uyanıyorum! |
00:03:41 |
Evet. |
00:03:43 |
- Ne zamandır sürüyor bu? |
00:03:46 |
- Ve sen bana şimdi mi söylüyorsun? |
00:03:49 |
Bana pis herif deme. |
00:03:53 |
Bu rüyanın bir sebebi var. |
00:03:56 |
- Sana her şeyi anlatmadım. |
00:04:01 |
Biliyorsun, Lübnan'da... |
00:04:02 |
Ne oldu Lübnan'da? |
00:04:04 |
Savaş başladığı zaman, |
00:04:08 |
...aranan Filistinlileri bulmak için. |
00:04:12 |
Peki, sonra? |
00:04:28 |
Birisi köye girdiği zaman köpekler |
00:04:34 |
Herkes uyanır |
00:04:40 |
Birisinin onları susturması gerekiyordu. |
00:04:45 |
Peki niye sen yaptın? |
00:04:48 |
Bir insanı vuramayacağımı biliyorlardı. |
00:04:52 |
"Git ve köpekleri öldür" dediler. |
00:05:11 |
26 taneydi. |
00:05:15 |
Her yüzü, her yarayı, |
00:05:21 |
Rüyalarına girmeye başlaması |
00:05:24 |
20 yıl. |
00:05:26 |
- Hiçbir şey denedin mi? |
00:05:29 |
Terapi, psikiyatrist, |
00:05:33 |
Yok, sadece seni aradım. |
00:05:36 |
Ben sadece yönetmenim! |
00:05:38 |
Filmlerin yararı olmaz mı? |
00:05:40 |
Tüm sorunlarınla, filmlerinde |
00:05:44 |
Hiç böylesi olmamıştı. |
00:05:46 |
Lübnan'a ait görüntüler |
00:05:49 |
Hayır, pek sayılmaz. |
00:05:53 |
Emin misin? |
00:05:56 |
Hayır. |
00:05:58 |
- Ya Beyrut, Sabra ve Şatilla? |
00:06:00 |
Katliamdan sadece |
00:06:03 |
Aslında 200 ya da 300 metre. |
00:06:07 |
İşin gerçeği hiç zihnimde yer etmedi. |
00:06:11 |
Hiç rüyanda filan görmüyor musun? |
00:06:17 |
Hayır. |
00:06:23 |
Düzeleceksin. |
00:06:26 |
- Öyle mi dersin? |
00:06:28 |
- Emin misin? |
00:06:32 |
- Emin misin? |
00:07:13 |
Boaz'la 2006 yılının |
00:07:14 |
O gece, 20 yıldan sonra ilk kez... |
00:07:19 |
gözümün önüne Lübnan'daki |
00:07:21 |
Sadece Lübnan da değil, Batı Beyrut da. |
00:07:26 |
...Sabra ve Şatilla mülteci |
00:08:54 |
Ne oldu? |
00:08:57 |
Hepimizin avukat, doktor, |
00:09:03 |
Bazen bu arkadaşlığın |
00:09:07 |
Ama avukat arkadaşını sabahın |
00:09:11 |
Benim avukatım senden |
00:09:14 |
Anlayamıyorum. |
00:09:16 |
Neden Boaz rüyasında |
00:09:24 |
Neden bu benim hafızamı uyandırdı? |
00:09:29 |
Hafıza büyüleyicidir. |
00:09:37 |
Bir grup insana, çocukluklarına |
00:09:43 |
9 tanesi gerçekten çocukluklarına |
00:09:47 |
Bu hiç gitmedikleri bir panayır |
00:09:58 |
Yüzde sekizi kendisini tanımış... |
00:10:01 |
Sahte fotoğrafı |
00:10:04 |
Yüzde yirmisi hatırlayamamış. |
00:10:08 |
Araştırmacılar tekrar sormuşlar. |
00:10:10 |
İkinci seferde, diğerleri |
00:10:15 |
"Parkta ailemle beraber geçirdiğim |
00:10:19 |
Tamamen sahte bir |
00:10:23 |
Hafıza dinamiktir. Canlıdır. |
00:10:27 |
Eğer bazı detaylar kaybolduysa... |
00:10:30 |
...hafıza bu boşlukları hiç |
00:10:37 |
Peki gördüğüm bu katliam görüntüleri |
00:10:44 |
Hiç olmadı mı? |
00:10:48 |
Bilmiyorum. |
00:10:51 |
Carmi vardı. |
00:10:56 |
Bir de hatırlamadığım birileri vardı. |
00:11:00 |
- Öyleyse Carmi'ye hatırladıklarını sor. |
00:11:05 |
20 yıldır orada yaşıyor. |
00:11:07 |
Öyleyse Hollanda'ya gidip onun da |
00:11:11 |
Bu tehlikeli olmaz mı? |
00:11:12 |
Ya kendimle ilgili bilmek |
00:11:17 |
Katiyen. |
00:11:18 |
Bilmek istediğin önemli |
00:11:23 |
Gerçekten gitmek istemediğimiz |
00:11:27 |
İnsanın mekanizması, kendisini |
00:11:31 |
Hafıza bizi gitmemiz |
00:12:10 |
Şuraları görüyor musun? |
00:12:15 |
Hepsi bana ait. |
00:12:20 |
Hepsi mi? |
00:12:22 |
Şu ağaçlardan nehre kadar. |
00:12:25 |
- Hepsi sana mı ait? |
00:12:28 |
Yaklaşık 10 dönüm. |
00:12:32 |
- Hepsini falafel satarak mı kazandın? |
00:12:36 |
- Vay canına! |
00:12:43 |
- Kaç tane falafel sattın? |
00:12:48 |
'90'ların başında sadece |
00:12:51 |
Sağlıklı beslenme modaydı. |
00:12:56 |
Falafel ise hem sağlıklı |
00:12:59 |
Herkes nükleer fizikçi |
00:13:04 |
Kim düşünüyordu? |
00:13:06 |
Bilmem, ailen, |
00:13:12 |
40 yaşına geldiğin zaman Nobel'e |
00:13:16 |
20 yaşımda, geleceğim bitmişti. |
00:13:19 |
Üşüdün mü? |
00:13:20 |
- Dondum, dondum! |
00:13:25 |
Tüm yolu yürümek zorunda mıyız? |
00:13:28 |
Böyle bir zamanda çıkagelmen tuhaf oldu. |
00:13:31 |
- Niçin? |
00:13:34 |
Oğlum Thomas'la yeni dışarı çıkmıştık. |
00:13:39 |
Oyuncak silahıyla oynuyordu |
00:13:43 |
"Askerde neler yaptın? |
00:13:46 |
- Vurdun mu? |
00:13:49 |
Hadi içeri girip ısınalım. |
00:13:53 |
Seninle oğlunun, karda oynarken bir resminizi |
00:13:57 |
Tabii. |
00:13:59 |
Hiç sorun değil. İstediğin gibi çizebilirsin. |
00:14:03 |
Gidip getireyim. |
00:14:05 |
Çizdiğin sürece sorun değil, |
00:15:15 |
Kulağa tuhaf geliyor ama |
00:15:20 |
bir "Aşk Gemisi"nde nakliye edildik. |
00:15:26 |
Düşmanı şaşırtarak beklenmedik |
00:15:31 |
"Aşk Gemisi" derken neyi kastediyorsun? |
00:15:36 |
- Böyle miydi? |
00:15:42 |
Sonradan gördüm ki eski |
00:15:49 |
18'indeyken bana oldukça parlak görünürdün. |
00:15:53 |
Açıkçası, iyi bir geçerli neden |
00:15:57 |
Geri kalan herkes tavşanlar |
00:16:01 |
ve sanki sadece ben... |
00:16:04 |
Satrançta ve matematikte |
00:16:09 |
...ama erkeklik problemlerim vardı. |
00:16:14 |
...en iyi savaşçı bendim |
00:16:16 |
Başarılı oldun mu? |
00:16:19 |
Evet, şaşırtıcı derecede. |
00:16:22 |
Kendimi güçlü ve |
00:16:26 |
Sonra savaş başladı ve bizi o kahrolası |
00:16:33 |
- Sonra ben... |
00:16:36 |
Bir domuz gibi kustum! |
00:16:42 |
Sonunda güverteye yığılıp |
00:16:46 |
Korktuğum zaman uykum gelir. |
00:16:49 |
Bugün bile uykuya sığınıp |
00:17:33 |
Güvertede bilinçsiz yatarken... |
00:17:38 |
...çok güzel bir |
00:17:47 |
ve ilk olarak beni |
00:17:53 |
En iyi arkadaşlarımın alev alev |
00:17:58 |
- Nerede? |
00:18:33 |
Limana demirlemeden hemen önce uyandım. |
00:18:37 |
- Hangi şehir? |
00:18:41 |
Sidon'du sanırım. |
00:18:43 |
Saf korku ve endişe yüzünden |
00:18:50 |
- Kime? |
00:18:55 |
Sonra eski bir Mercedes geldi. |
00:18:57 |
Herkes çıldırmış gibi ateş ediyordu. |
00:19:04 |
İki yıllık eğitim |
00:19:06 |
...önlenemeyen korkumuzdan... |
00:19:12 |
Sonra o sessizlik. |
00:19:18 |
Gün doğarken... |
00:19:21 |
...verdiğimiz tahribatı görebildik... |
00:19:28 |
...nerede olduğumuzu |
00:19:31 |
Arabanın içinde... |
00:19:35 |
Arabanın içinde ne vardı? |
00:19:37 |
Tüm bir ailenin cesetleri. |
00:19:40 |
Neden buraya geldin? |
00:19:42 |
Ben mi? Çünkü... |
00:19:45 |
Çünkü hafızamı yitirdim. |
00:19:47 |
- Kaza sonrasında mı? |
00:19:50 |
- Kaza filan mı geçirdin? |
00:19:53 |
Arabada mı iş sırasında mı? |
00:19:56 |
Hayır, kaza geçirmedim. |
00:19:59 |
Lübnan Savaşına dair hiçbir |
00:20:03 |
Aklımda sadece tek bir görüntü var. |
00:20:09 |
Bir şekilde sen de içindesin. |
00:20:12 |
Nasıl bir görüntü? |
00:20:49 |
Sen de orada mıydın? |
00:20:54 |
Söylemesi zor. |
00:20:55 |
Ne demek bu? |
00:20:57 |
Söylemesi zor. |
00:21:00 |
Katliamla ilgili hiçbir |
00:21:03 |
Ama katliam gerçekleştiği |
00:21:07 |
Evet orada olduğumu hatırlıyorum. |
00:21:09 |
Beyrut'a doğru yürüdüğümüzü |
00:21:12 |
Ama katliam... |
00:21:15 |
Böyle bir şeyi hatırlamıyorum. |
00:21:19 |
Haklısın. |
00:21:56 |
Taksiyle Amsterdam havaalanına |
00:22:01 |
Birden tüm hatıralarım geri geldi. |
00:22:04 |
Halüsinasyon veya |
00:22:06 |
Savaşın ilk günüydü. Henüz |
00:22:11 |
Bir yolda ilerliyorduk. |
00:22:15 |
...diğer tarafımız denizdi. |
00:22:20 |
...ateş ediyorduk. |
00:22:27 |
O akşam durduğumuz |
00:22:30 |
"Ölü ve yaralıları yükleyin." |
00:22:33 |
"Sonra da götürün." |
00:22:36 |
- "Götürelim mi?" |
00:22:40 |
"Nereye?" |
00:22:41 |
"Ben ne bileyim? Dışarıda bir yere, |
00:22:47 |
"Gidecekleri yer orası." |
00:22:56 |
Bütün yolu geri döndük. |
00:23:00 |
Daha önce hiç açık yara |
00:23:05 |
Oysa şimdi içi ölü ve yaralılarla |
00:23:07 |
...kumanda ederek, parlak ışığı, |
00:23:19 |
Ne yapacağız? Neden ne yapmamız |
00:23:23 |
- Ateş et. |
00:23:25 |
Ne bileyim? Sadece ateş et. |
00:23:27 |
- Dua etmek daha iyi değil mi? |
00:23:42 |
Sonunda helikopterlerin ışığını görmüştük. |
00:23:46 |
Işığa yaklaştıkça her tarafta |
00:24:25 |
Yükü mekanik olarak boşalttık, |
00:24:30 |
Sonra aracı geri çevirip |
00:24:58 |
Savaşın ilk gününde... |
00:25:01 |
...tanklarda körfez |
00:25:04 |
...ölü ve yaralıları taşımıştım. |
00:25:07 |
Beraber olduğum adamları arıyorum. |
00:25:10 |
Senin adamlarından içinde olan var mı? |
00:25:14 |
Kulağa mantıklı geliyor... |
00:25:19 |
Batı kısmındaydık... |
00:25:22 |
Fotoğraftan beni |
00:25:28 |
Hayır. |
00:25:31 |
Ben bile kendimi |
00:25:48 |
Rosh Hanikra'dan sınırı |
00:25:53 |
Fotoğraf çektik... |
00:25:54 |
...şakalaştık... |
00:25:57 |
...harekete geçmeden önce |
00:26:02 |
Günaydın Lübnan... |
00:26:09 |
Günaydın Lübnan... |
00:26:16 |
Katlanılan çok acı var... |
00:26:23 |
Günaydın Lübnan... |
00:26:29 |
Çok güzel bir manzara vardı, |
00:26:34 |
Birbirinden uzak bir kaç ev... |
00:26:40 |
Yavaş gittiğimiz için manzaranın |
00:26:43 |
Hayallerin gerçek olabilir... |
00:26:51 |
Kâbusların sonra erebilir... |
00:26:58 |
Varlığın bir nimet Lübnan... |
00:27:03 |
Bir tankın içinde kendini hep |
00:27:07 |
Tank çok yer kaplayan, |
00:27:12 |
Tankın içindeyken... |
00:27:14 |
...koruma altındaydık. |
00:27:18 |
Parçalara bölündün... |
00:27:25 |
Kollarımda kan kaybından öldün... |
00:27:32 |
Kollarımda kan kaybından öldün... |
00:27:36 |
Sen hayatımın aşkısın... |
00:27:40 |
Ah benim kısacık ömrümde... |
00:27:46 |
Beni parçalara ayır... |
00:27:53 |
Kanıyorum... |
00:28:00 |
Aniden komutanımız cevap |
00:28:05 |
- Arkadan mı geliyordu? |
00:28:07 |
Kafasının öne düştüğünü gördüm. |
00:28:12 |
Aşağı, tankın içine girdim |
00:28:17 |
Kan boynundan geliyordu. |
00:28:25 |
- İkinci komuta sende miydi? |
00:28:29 |
Ama hemen harekete geçemedim. |
00:28:33 |
Tankın içinde karşılık vermeyi |
00:28:41 |
İki dakika sonra... |
00:28:42 |
...bir patlama oldu. Herkes tanktan |
00:28:50 |
Yanlarına silah bile almıyorlardı... |
00:28:54 |
Tankların içerisinde kalan |
00:29:02 |
Koşabildiğim kadar hızlı koşuyordum. |
00:29:05 |
Zikzaklar çizerek |
00:29:27 |
Aklımdan sadece... |
00:29:29 |
"Her şey bitti. Buraya kadarmış" |
00:29:33 |
Her an gelebilirlerdi. Tek yapmam gereken |
00:29:44 |
Bu arada ateş açtıkları binayı |
00:29:48 |
Biraz daha yaklaşmasını ümit ediyordum. |
00:30:19 |
Neden bilmiyorum ama |
00:30:34 |
Kendi ordum tarafından |
00:30:46 |
Annem nasıl tepki verirdi |
00:30:48 |
Çok yakındık. |
00:30:53 |
Evde ona tek yardım |
00:30:58 |
İlk çocuğu gibiydim. |
00:31:03 |
Bir göz attım. |
00:31:08 |
Nasıl oldu da beni |
00:31:10 |
...diye merak ettim. |
00:31:14 |
Bir kaç sefer daha baktım. |
00:31:18 |
...herkesi öldürdüklerini |
00:31:23 |
Hava kararana kadar |
00:31:26 |
Güvenli bir yerde |
00:31:37 |
Neden bilmiyorum ama |
00:31:40 |
...sürünmeye karar verdim. |
00:31:47 |
Sahile çok yakın olmak istemiyordum, |
00:31:54 |
Yeterince uzaklaştığıma kanaat getirince |
00:31:59 |
Deniz nasıldı? |
00:32:01 |
Su ılıktı, |
00:32:05 |
Suyun içinde çok huzurluydum. |
00:32:23 |
Deniz bu kadar sakin ve huzurlu |
00:32:27 |
Ama yine de hala korkuyordum... |
00:32:31 |
...gücüm tükenebilirdi |
00:32:34 |
Veya birisi beni fark edebilir, |
00:32:50 |
Bu huzurlu suyun içinde |
00:32:55 |
...birden yüksek bir |
00:32:58 |
Denizin titrediğini hissettim. |
00:33:00 |
Çalkalanan deniz |
00:33:05 |
Vücudum korkuyla titredi. |
00:33:37 |
Uzakta yanan ışıkları fark ettim |
00:33:42 |
İsrail kuvvetleri olabilirdi. |
00:33:45 |
Yüzmeye devam ettim ama |
00:33:49 |
Kollarımı zorlukla oynatıyordum. |
00:34:02 |
Arada sadece suyun beni |
00:34:15 |
Sonunda kıyıya vardım |
00:34:18 |
İbranice çift taraflı |
00:34:23 |
Tüm tükenmişliğime... |
00:34:27 |
...rağmen onlara ulaşmam |
00:34:38 |
Bütün şaşkınlığım, tüm |
00:34:46 |
Tekrar alaya katıldığımda... |
00:34:50 |
...sanki dostlarımı... |
00:34:54 |
...terk eden benmişim |
00:34:57 |
Bana sanki, tıpkı arkadaşlarını |
00:35:04 |
...bir şey yapmamış birisi |
00:35:09 |
Sanki canımı kurtarmak için |
00:35:15 |
Kendimi bazen |
00:35:18 |
Ölenlerin aileleriyle |
00:35:20 |
İlk başlarda mezarlarına gidiyordum, |
00:35:27 |
Unutmak istiyordum. |
00:35:32 |
- Mezarları ziyaret ettiğinde... |
00:35:37 |
Mezarların başında |
00:35:42 |
Bir şey yapamamışım gibi. |
00:35:43 |
Bir şey yapamamıştım. |
00:35:45 |
Silahları kuşanıp hayat kurtaran |
00:35:51 |
Ben böyle birisi değilim. |
00:36:31 |
Bugün Sidon'u bombaladım... |
00:36:35 |
Şafakta duman bulutlarının arasında... |
00:36:40 |
Nerdeyse eve tabutta dönüyordum... |
00:36:46 |
Bugün Sidon'u bombaladım... |
00:36:53 |
Bir ay sonra Ronnie Dayag |
00:36:57 |
ordu çekilmek zorunda kaldığımız |
00:37:01 |
Yakında Beyrut'a saldıracağımızı |
00:37:05 |
Ama kumsalda ölümü çok |
00:37:09 |
Muz yapraklarından bir barınağım vardı. |
00:37:12 |
Geçmişi düşününce... |
00:37:14 |
...Silhat yağının kokusu |
00:37:21 |
80'lerde çok popülerdi. |
00:37:26 |
Silhat sadece bir koku değil |
00:37:59 |
- Silhat... |
00:38:02 |
Göstersene. |
00:38:05 |
Bu şekilde eline |
00:38:17 |
Bu şekilde... |
00:38:19 |
...tüm arkadaşların senin |
00:38:22 |
Adamlarımın şöyle |
00:38:26 |
"Frenkel çok hızlı yürüyorsun. |
00:38:33 |
Ne yapıyorsun? |
00:38:37 |
Gece, karanlık... |
00:38:40 |
Koku oldukça ağırdır, |
00:38:45 |
Hala kullanırım. |
00:38:49 |
Bugün Beyrut'u bombaladım... |
00:38:54 |
Beyrut'u her gün bombalıyorum... |
00:38:59 |
Eğer ölüme yaklaşmışsam |
00:39:04 |
Beyrut'u her gün bombalıyorum... |
00:39:09 |
Tetik çekildiği zaman... |
00:39:14 |
Yabancıları doğrudan |
00:39:24 |
Eğer ölüme yaklaşmışsam |
00:39:30 |
Beyrut'u her gün bombalıyorum... |
00:39:33 |
Günlük rutinimiz şu şekildeydi... |
00:39:37 |
...Sabah uyanıyorduk... |
00:39:40 |
...kahvaltıda |
00:39:44 |
...ve yumurta pişiriyorduk. |
00:39:47 |
- Kumsalda. |
00:39:50 |
Hızlıca bir yüzüyordu... |
00:39:51 |
...sonra üniformalarımızı |
00:41:19 |
Birisi birden "Frenkel" |
00:41:23 |
Elinde RPG olan bir çocuk gördüm. |
00:41:25 |
Bir çocuk. |
00:41:40 |
Frenkel, ben de orada mıydım? |
00:41:42 |
Tabii ki. Eğitim kampından |
00:41:47 |
- Orada da mı? |
00:41:50 |
Bilmem iyi oldu. Tabii ki oradaydım. |
00:41:55 |
Böylesine dramatik bir |
00:41:59 |
Böylesi olaylara |
00:42:01 |
Kişi olayı içinde olmasına |
00:42:06 |
Bir seferinde genç bir |
00:42:10 |
1983 yılında, "Bu zorlu savaşı |
00:42:14 |
"Günübirlik bir geziymiş |
00:42:19 |
Kendisine "Vay canına! |
00:42:22 |
"...toplar, yaralılar, |
00:42:26 |
Olan her şeye sanki hayali |
00:42:43 |
Sonra bir şey olmuş... |
00:42:47 |
...kamerası kırılmış. |
00:43:01 |
"Beyrut'un dışındaki |
00:43:04 |
...olaylar travmatik bir |
00:43:09 |
- Hipodrom. |
00:43:10 |
Öldürülüp parçalanmış, |
00:43:14 |
...Arap atına ait cesetler görmüş. |
00:43:19 |
"Kalbim kırılmıştı." dedi. |
00:43:24 |
...ne yapmış olabilirlerdi ki?" |
00:43:26 |
Yaralı ve öldürülmüş |
00:43:30 |
Olayların dışında kalmak için |
00:43:33 |
...savaşın içinde olmaktansa |
00:43:37 |
Böylece korunmuştu. |
00:43:39 |
Ama olayların içine girince |
00:43:44 |
Etrafını korku sarmıştı |
00:43:55 |
Daha önceden, RPG'li çocuğun olduğu |
00:43:59 |
...bulunduğunu hatırlayamadığını söylemiştin. |
00:44:02 |
Başka bir şey hatırlıyor musun? |
00:44:06 |
arkadaşlarınla sohbet etmek gibi, |
00:44:09 |
...sana o zamanı |
00:44:13 |
- Ayrıntılı olarak hatırlıyorum. |
00:44:16 |
Aldığım her izni |
00:45:07 |
10 yaşımdayken savaşta |
00:45:13 |
Tüm hayat durmuştu. |
00:45:15 |
Bütün çocuklar anneleriyle |
00:45:20 |
...evlerine kapanmışlardı. |
00:45:22 |
Bir uçak gelip bomba atsın |
00:45:27 |
Kimse dışarı çıkmayı düşünemiyordu. |
00:45:31 |
Altı haftadan sonra, |
00:45:36 |
...ve hayatın günlük |
00:45:51 |
Eve gelirken amacım eski |
00:45:56 |
Bütün bunlar başlamadan bir |
00:46:19 |
Nasıldı hatırlıyor musun? |
00:46:24 |
- Hazır mısın? |
00:46:30 |
Fondip. |
00:46:35 |
Hatıralarım geri geliyor. |
00:46:37 |
Beraber savaştıklarımla tanıştım. |
00:46:42 |
- Ne kadarını hatırladın? |
00:46:46 |
...Beyrut kuşatmasını. |
00:46:48 |
Yaeli'nin seni bir hafta öncesinde |
00:46:51 |
- Sen nereden biliyorsun? -Yıllarca ona âşık |
00:47:01 |
Hayır bunu bilmiyordum. |
00:47:04 |
Âşıktım. |
00:47:08 |
Ne oldu? Bu 20 yıl önceydi. |
00:47:11 |
Bir şey yok. Sinirlenmedim. |
00:47:16 |
En azından bir evin, ailen var. |
00:47:19 |
Hangi ev? Hangi aile? |
00:47:23 |
Hiçbir şey bilmiyorsun. |
00:47:24 |
Babam... |
00:47:28 |
Beni teselli etmek için kendi |
00:47:32 |
...2. Dünya Savaşı... |
00:47:34 |
...Stalingrad'da Rus askerleri... |
00:47:36 |
...bir yıl cephede savaştıktan sonra |
00:47:48 |
Bir trene binmişler, memleketlerindeki |
00:47:53 |
...istasyondaki sevgilileriyle |
00:47:56 |
...ve tekrar trene binerek |
00:48:01 |
Anladın mı? |
00:48:05 |
Bunun beni teselli edeceğini düşünmüştü. |
00:48:10 |
Sadece 24 saat sonra |
00:48:13 |
O zamanlar yeni bir |
00:48:17 |
Hala çok popüler. |
00:48:19 |
Tam bir patlamaydı! |
00:48:22 |
Gerçek bir patlama! |
00:48:25 |
Beyrut dışında bir villaya |
00:48:36 |
Her şey altındandı. |
00:48:38 |
Süslü lavabolar, mermerler, |
00:48:45 |
Bir subay TV'nin karşısında oturmuştu. |
00:48:49 |
"İleri sar." |
00:48:53 |
İleri sar. |
00:48:57 |
- Tesisatınızı kontrol etmeye geldim. |
00:49:07 |
- Aletimi gördün mü? |
00:49:10 |
Büyük olanı. |
00:49:15 |
Boruların çok derin! |
00:49:17 |
İleri sar. |
00:49:32 |
Merhaba. Dışarıdaki |
00:49:35 |
Şu anda bir müşteriyle ilgileniyorum! |
00:49:42 |
Kaseti değiştirdi ve... |
00:49:45 |
Kırmızı bir Mercedes |
00:49:49 |
- Adamlarını patlatmaya geliyor. |
00:49:51 |
Havaya uçurun. |
00:49:54 |
- Bütün kırmızı Mercedesleri mi? |
00:49:58 |
Mercedes geldi mi? |
00:50:00 |
Bomba yüklü Mercedes'i, |
00:50:08 |
...bütün gece bekledik. |
00:50:44 |
Sonra gece yarısı |
00:50:50 |
Bashir öldü. |
00:50:53 |
- Hangi Bashir? |
00:50:55 |
...Lübnan'ın seçilmiş başkanı. |
00:50:57 |
Kardeşimiz, müttefikimiz, |
00:51:02 |
Herkesi uyandır. |
00:51:07 |
Ölüm hakkında yaşadığım |
00:51:10 |
...Beyrut'a uçuşumuz |
00:51:15 |
Çünkü kız arkadaşım Yaeli |
00:51:19 |
Ölerek intikamımı alacaktım. |
00:51:22 |
Ömrünün geri kalanında... |
00:51:25 |
...vicdan azabı çekecekti. |
00:51:31 |
Ölümümle ilgili hayaller kurarken... |
00:51:34 |
...Beyrut'a varmıştık. |
00:51:36 |
Otelleriyle, kumsallarıyla... |
00:51:39 |
...insanların acele ettiği bir şehirdi. |
00:51:41 |
Uluslararası havaalanına indik. |
00:51:44 |
Askeri helikopterimiz Herkül, |
00:51:50 |
...yanına inmişti. |
00:51:52 |
Sanki yurtdışına tatile gidecekmiş... |
00:51:56 |
...gibi heyecanlanmıştım. |
00:52:06 |
Bir anda yürümeye başladım... |
00:52:08 |
...ve terminalin içerisine girdim. |
00:52:11 |
Tatile çıkmışım gibi... |
00:52:15 |
...hayallere kapılmıştım. |
00:52:19 |
Sanki terminalde durmuş... |
00:52:21 |
...nereye gitsem diye düşünüyordum. |
00:52:24 |
80'lerden önce yolcu |
00:52:27 |
...seçim bana ait olurdu. |
00:52:31 |
14.10'da Londra uçuşu vardı... |
00:52:34 |
...15.20'de Paris'e... |
00:52:36 |
...16.00'da New York'a. |
00:52:40 |
Terminalin içerisini merak ettim |
00:52:44 |
...Mücevher, tütün... |
00:52:47 |
...ve alkol... |
00:52:49 |
Gezinip dururken birden |
00:52:53 |
Camdan dışarı baktığımda... |
00:52:57 |
...parçalanmış TWA ve |
00:53:03 |
Tüm dükkânlar yağmalanıp... |
00:53:05 |
...boşaltılalı uzun bir |
00:53:07 |
Ve uçuş çizelgesi aylardır |
00:53:13 |
Sonra birden sesler duymaya başladım. |
00:53:16 |
Hava kuvvetlerinin şehri bombardımana |
00:53:21 |
Yavaş yavaş nerede |
00:53:23 |
...ve olacaklardan korkmaya başladım. |
00:53:30 |
Havaalanından şehre doğru |
00:53:34 |
Yüksek oteller |
00:53:38 |
Denizden taraftaydık. |
00:53:48 |
Büyük bir kavşağa doğru |
00:53:55 |
Sonra yüksek katların birisinden, |
00:54:00 |
Nereden geldiğini veya kimin |
00:54:06 |
Yaralı bir asker yol ağzında yatıyordu |
00:54:11 |
Ölümüne korkuyorduk. |
00:54:25 |
Sonra bu cehennemin içinde... |
00:54:28 |
...TV muhabiri Ron Ben-Yishai |
00:54:33 |
Süpermen gibi uçuşan |
00:54:38 |
Kurşunlar vızıldarken hiçbir şey yokmuş |
00:54:47 |
Korkudan titriyor, |
00:54:52 |
Büyük bir kavşak noktasıydı. |
00:54:55 |
Bulvarlardan bir tanesi |
00:55:01 |
...Hamra Sokağı'na bağlanıyordu. |
00:55:05 |
Cızırdama, ıslık |
00:55:09 |
Onlarca RPG atıyorlardı |
00:55:14 |
...sanki kızılderili okunun uçuşu |
00:55:16 |
RPG roketi patlamadan önce |
00:55:22 |
Patlama sesi duymuyordunuz... |
00:55:25 |
sadece ıslık sesi vardı |
00:55:31 |
Bunlar olurken siviller |
00:55:36 |
kadınlar, çocuklar... |
00:55:41 |
...bir ihtiyar sanki bir film |
00:55:55 |
Her yönden üstümüze |
00:56:05 |
Karşıya geçemiyorduk. |
00:56:08 |
Askerliğim boyunca tüfek |
00:56:13 |
Subaylarımın eğitimi sırasında, |
00:56:15 |
...neden başka bir şey |
00:56:19 |
Bana bir Galil verdiler. |
00:56:21 |
Ve her taraftan üstümüze ateş |
00:56:28 |
...Galil'le eskisi gibi ateş |
00:56:33 |
Alışmış olduğum eski |
00:56:38 |
Ben de Erez'e, |
00:56:44 |
"MAG'ini bana ver. |
00:56:49 |
"MAG'i bana verirsen |
00:56:52 |
Daha iyi ateş ederim." dedim. |
00:56:54 |
"Frenkel, aklını mı kaçırdın?" dedi. |
00:56:58 |
"Saldırı altındayız! |
00:57:05 |
Sonunda sert bir şekilde yaklaşmam... |
00:57:08 |
...gerektiğini fark ettim. |
00:57:11 |
"Dinle Erez, ya MAG'i bana verirsin |
00:57:41 |
Bir dakika mı sürdü, |
00:57:44 |
...Frenkel her tarafından kurşunlar |
00:57:46 |
...kavşakta duruyordu. |
00:57:50 |
Karşıya geçmek yerine... |
00:57:53 |
...transa geçmiş gibi dans ediyordu. |
00:57:57 |
Ateş edenlere sövdü. |
00:58:01 |
Bashir'in resimleri |
00:58:06 |
...ateş altında yaptığı |
00:58:09 |
Ve Bashir'in taraftarları... |
00:58:12 |
...sadece 200 metre ötede |
00:58:15 |
Sabra ve Şatilla Katliamına. |
00:58:30 |
Hatırlamaya başlıyorum. |
00:58:32 |
İnsanlarla tanıştım, hikâyeler dinledim, |
00:58:35 |
...benim hakkımda hikâyeler. |
00:58:38 |
İnanmak istemedim. |
00:58:41 |
Peki neyi hatırlamıyorsun? |
00:58:45 |
Katliamın olduğu günü. |
00:58:54 |
İnsanlar, Falanjistlerin |
00:58:55 |
...neden şaşırıyorlar |
00:58:59 |
Ne kadar acımasız |
00:59:07 |
Beyrut yerle bir olurken |
00:59:10 |
- Neredeydik? |
00:59:14 |
Filistinlileri götürdükleri, |
00:59:19 |
LSD tribi gibiydi. |
00:59:29 |
Falanjistler, Beyrut'ta öldürdükleri |
00:59:32 |
...formaldehit dolu kavanozlara |
00:59:37 |
Parmaklar, gözler, |
00:59:47 |
Ve muhakkak Bashir'in |
00:59:50 |
Bashir kolyesi, Bashir saati, |
00:59:54 |
Benim için David Bowie neyse |
01:00:00 |
Tapılan bir yıldız, idol, |
01:00:05 |
Hatta bence ona karşı |
01:00:09 |
Bütünüyle şehvetli. |
01:00:12 |
İdolleri kral olmak üzereydi. |
01:00:17 |
Ertesi gün öldürüldü. |
01:00:19 |
Öldürülmesinin intikamını anormal |
01:00:24 |
Sanki karıları öldürülmüştü. |
01:00:27 |
Derinlerde yer alan |
01:00:34 |
Neden geri döndün? |
01:00:35 |
Hala sahilde olan katliamla ilgili |
01:00:42 |
Ve orada beraberdik. |
01:01:22 |
Delirmişsin. |
01:01:24 |
Takıntı yapmışsın. |
01:01:26 |
Sahil mi? Sen neyden bahsediyorsun? |
01:01:31 |
Ne sahili? |
01:01:44 |
Çıkmaz sokağa girdim. |
01:01:47 |
Katliam sırasında beraber |
01:01:52 |
Beraber olduklarımdan |
01:01:55 |
...katliamın olduğu günlere dair |
01:02:01 |
Elimde bir tek bu görüntü var. |
01:02:03 |
Gördüğüm görüntüdeki tek kişi olan |
01:02:09 |
- Yine de hala gerçek. |
01:02:12 |
- Ama sana ait. Açıklayayım mı? |
01:02:15 |
- Rüyada deniz görmek neyi simgeliyor? |
01:02:20 |
Katliam seni korkutuyor, rahatsız ediyor. |
01:02:25 |
Pek yardımı olmuyor ama. |
01:02:27 |
Katliama duyduğun bu ilgi daha önce başlıyor. Bu ilgi |
01:02:41 |
- Ailen kampta mıydı? |
01:02:43 |
- Auschwitz'te mi? |
01:02:45 |
Demek ki katliam altı yaşından |
01:02:50 |
Katliamı ve toplama kamplarını yaşadın. |
01:02:53 |
Elindeki tek çözüm |
01:02:58 |
olduğunu çözmek. |
01:03:02 |
Gerçekleri öğrenmek, |
01:03:05 |
Bütün detayları öğrenmek. |
01:03:10 |
Belki tam olarak nerede olduğunu |
01:03:14 |
...olaydaki rolünü öğreneceksin. |
01:03:25 |
O gün belirli bir |
01:03:30 |
Aslında bir tepeydi. |
01:03:34 |
...mülteci kampının ters tarafında |
01:03:38 |
Bulunduğum yerden yerleşim |
01:03:44 |
Ara sıra ateş ediliyordu. |
01:03:47 |
...karşılık vermeye çalışıyorduk. |
01:03:53 |
Hıristiyan Falanjistler |
01:03:56 |
Tam teçhizatlı, İsrail |
01:04:00 |
...tankların arkasında |
01:04:03 |
Beni brifing için çağırdılar. |
01:04:08 |
- Ne hakkındaydı? |
01:04:13 |
...kampa girecekleri, bizim |
01:04:17 |
Onlar kampları temizledikten sonra... |
01:04:20 |
...biz kontrolü ele alacaktık. |
01:04:23 |
- Neyi temizleyeceklerdi? |
01:05:14 |
Ertesi sabah sivilleri |
01:05:24 |
Siviller uzun bir sıra halinde... |
01:05:30 |
...kamptan çıkıyorlardı. |
01:05:34 |
Çıkanları seyreden Falanjistler |
01:05:38 |
arada sırada da |
01:05:41 |
Kadınlar, ihtiyarlar |
01:05:45 |
...oluşan bu sıra |
01:05:50 |
Tankın içindeyken, onları nereye |
01:05:56 |
Bunu hiç düşündünüz mü? |
01:05:59 |
Pek sayılmaz, çünkü |
01:06:02 |
kampın girişinde |
01:06:05 |
Siviller çıkartılmıştı. |
01:06:11 |
İçeride oturanlara, |
01:06:16 |
...dışarıya çıkın." denmesi |
01:06:45 |
Sahil şehirlerinden |
01:06:50 |
İsrail Savunma Gücüne ait |
01:06:52 |
Yoldayken... |
01:06:54 |
...çok sayıda Falanjist |
01:06:57 |
Neşe içinde bağırarak |
01:07:03 |
Havaalanında bir albay |
01:07:08 |
Bana... |
01:07:11 |
"Mülteci kamplarında |
01:07:14 |
Sabra ve Şatilla'yı kast ediyordu. |
01:07:17 |
"Neler oldu?" diye sordum. |
01:07:20 |
"Kendi gözlerime görmedim ama |
01:07:31 |
"...Filistinlileri katletmişler. |
01:07:33 |
"Göğüslerine haç işaretleri |
01:07:38 |
"Yaralanmışlar, bir kısmının |
01:07:45 |
"Kamyonetler bindiriliyorlar |
01:07:55 |
Bir Falanjist askeri gördük... |
01:07:59 |
...ihtiyar bir adamı götürüyordu. |
01:08:04 |
Sonra patlama sesleri işittik. |
01:08:08 |
Silah sesiydi. |
01:08:11 |
Sonra asker tek başına çıktı. |
01:08:14 |
"Ne oldu?" diye sorduk. |
01:08:18 |
Dediklerini duyamadık, |
01:08:25 |
Adamdan önünde diz çökmesini |
01:08:30 |
Diz çökmeyince, adamı dizlerinden vurmuş. |
01:08:33 |
...adamı önce karnından |
01:08:38 |
Peki kadın ve... |
01:08:49 |
...çocukların çıkartılıp buldozerlerin |
01:08:59 |
- Bir katliam yaşanıyor olabilir miydi? |
01:09:06 |
Adamlarım bana söyledikleri zaman |
01:09:08 |
Tankların üzerinde, |
01:09:11 |
...diye bağırmaya başladılar. |
01:09:27 |
İnsanların duvar önlerine dizilip |
01:09:32 |
Ben de komutanımı aradım. |
01:09:37 |
Kampta olanlara dair |
01:09:42 |
"Biliyoruz. Her şey |
01:09:47 |
Her ne kadar endişelensem de |
01:09:52 |
Operasyon merkezi, |
01:09:56 |
100 metre kadar uzakta, |
01:10:01 |
- Ne kadar yüksekti? |
01:10:05 |
Benden daha net gördükleri kesindi. |
01:10:32 |
Gece ortalıkta dolanmak |
01:10:37 |
...Bahabda'da gittim. |
01:10:41 |
Micha Freidman'la beraberdik. |
01:10:46 |
Micha 211. tugayda bulunan |
01:10:53 |
Yemek sırasında komutanları |
01:10:58 |
"Ron," dedi... |
01:11:01 |
"Adamlarım kampta bir katliam |
01:11:07 |
Bir iki olaydan bahsetti... |
01:11:11 |
"Bir ailenin kurşuna |
01:11:16 |
"Kendi gözlerinle gördün mü?" |
01:11:18 |
"Görmedim ama |
01:11:21 |
"Burada oturan diğer subaylar da görmüşler" dedi. |
01:11:27 |
Saat 11.30 gibi gittiklerinde... |
01:11:32 |
...bir şişe viski içtim ve |
01:11:38 |
Çiftliğindeydi. |
01:11:41 |
Ariel yarı uykulu haldeydi. |
01:11:45 |
"Ariel, burada bir katliam |
01:11:51 |
...Filistinlileri katlediyorlar. Bunu |
01:11:59 |
Bana, "Kendi gözlerinle |
01:12:07 |
"Hayır" dedim, "Ama çok |
01:12:08 |
"Pekâlâ", dedi. |
01:12:10 |
"Dikkatime sunduğun için |
01:12:13 |
Normalde, "Tamam kontrol edeceğim, |
01:12:17 |
Sadece, "Dikkatime sunduğun için |
01:12:23 |
Buna benzer şeylerdi işte. |
01:12:27 |
İnanılmaz bir şey. |
01:12:30 |
...bir katliam |
01:12:36 |
Her tarafı gruplar halinde |
01:12:41 |
...her grubun |
01:12:44 |
En fazla bilgi de birinci gruptakilerde. |
01:12:47 |
...jetonları bir |
01:12:50 |
Bir soykırıma tanık olduklarının |
01:12:53 |
Sen hangi gruptaydın? |
01:12:55 |
İkinci veya üçüncü grupta. |
01:12:58 |
Peki sen ne yaptın? |
01:13:02 |
Bir çatının üzerindeydik |
01:13:08 |
- Nasıl? |
01:13:10 |
İşaretler yaptıklarında onlara |
01:13:20 |
Fişekleri siz mi atıyordunuz? |
01:13:23 |
Önemli mi? |
01:13:24 |
Fişekleri benim atmamla, |
01:13:28 |
...öldürülmesine yardımcı olduğunu |
01:13:34 |
O andaki ruh haline bakılırsa |
01:13:38 |
Katliamı hatırlayamıyorsun, |
01:13:42 |
...katiller ve onların çevresindeki |
01:13:47 |
19 yaşındaydın ve kendini suçluyordun. |
01:13:50 |
İstemeden de olsa |
01:13:52 |
Orada ışıklandırma fişeklerini atıyordun |
01:14:11 |
Saat 5, 5.30 gibi uyandım |
01:14:17 |
...uyandırdım. |
01:14:19 |
Sonra Sabra ve Şatilla'ya doğru |
01:14:24 |
Oraya vardığım zaman... |
01:14:26 |
korkunç bir karmaşa vardı! |
01:14:29 |
Varşova gettosunda çekilmiş |
01:14:35 |
Hani şu ellerini havaya |
01:14:41 |
Kadınlar, ihtiyarlar |
01:14:44 |
...sıra da böyle görünüyordu. |
01:14:47 |
Amos'un Tugay Karargâhına |
01:14:51 |
ama tam yola çıkmıştım ki |
01:14:56 |
Konvoyun başına kadar geçti. |
01:14:58 |
Sinirli hareketlerle |
01:15:02 |
Ve bu her şeye son verdi. |
01:15:06 |
"Ateşi kesin. |
01:15:11 |
"Bu bir emirdir, ateşi kesin." |
01:15:15 |
"Herkes derhal evine dönsün." |
01:15:19 |
"Evinize dönün, derhal." |
01:15:34 |
Falanjistler sokaklara |
01:15:37 |
Kadınlar ve çocuklar |
01:15:42 |
- Filistinliler mi? |
01:15:52 |
Adamlarıma, "İçeriye |
01:15:57 |
"Kadınlar ve çocuklarla beraber." |
01:16:00 |
"İçeride olanlara bakacağız." |
01:16:04 |
Kampın içerisinde büyük |
01:16:07 |
Gözüme bir el... |
01:16:09 |
...küçük bir el takıldı. |
01:16:12 |
Yığının içinden çıkmış |
01:16:18 |
Yakından baktığımda |
01:16:24 |
Kıvırcık saçlı bir yüz toza bulanmıştı. |
01:16:30 |
Ama bir kafaydı, |
01:16:37 |
Bir kafa ve bir el. |
01:16:39 |
Benim kızım da o kız çocuğuyla |
01:16:43 |
Onun da saçları kıvırcıktı. |
01:16:52 |
Filistinlilerin kamplardaki |
01:16:56 |
Bu avlular kadın ve çocuk |
01:16:59 |
İlk olarak erkekleri öldürmüşlerdi. |
01:17:03 |
Sonra da ailenin geri |
01:17:07 |
Bir ara sokağa girdik, |
01:17:11 |
...dar bir sokaktı. |
01:17:14 |
Sokak insanın göğüs... |
01:17:18 |
...hizasına gelecek şekilde... |
01:17:23 |
...erkek cesetleriyle |
01:17:26 |
İşte ancak o an katliamın |
01:17:32 |
Altyazı: Emre Tuncay ÖZGÜNEN (Kuban) |